Het Van Damorgel is in 1869 in de oude RK-kerk te Irnsum geplaatst. Negen jaar later is het orgel overgeplaatst naar een nieuw gebouwde kerk aan de Rijksstraatweg. In 2012 geheel gerestaureerd door de firma van Vulpen uit Utrecht in Zoeterwoude-Dorp geplaatst
Oude RK-kerk op de terp van Irnsum | Nieuwe kerk van Irnsum 1878 | Zoeterwoude omstreeks 1930 |
Eens klopte het hart van Irnsum op de terp, waar kerk en toren stonden, maar ook de school (het eerste stee), het schoolhuis, boerderijen en woningen (De Pôle). Al in 1399 is in deze Kerkebuurt of Kerkeburen (in het Fries Tsjerkebuorren) sprake van een Rooms Katholieke kerk, gewijd aan de Heilige Mauritius.
In 1496 liep het kerkgebouw bij oorlogshandelingen flinke brandschade op. Na de kerkhervorming in 1580 werd het voor de protestantse eredienst geschikt gemaakt. Er kwam namelijk. een wettelijke bepaling die alle uitoefening van de Rooms Katholieke godsdienst verbood. Alle geestelijken werden uit hun functies gezet en de kerken moesten gezuiverd worden van beelden en altaren. In 1599 zal het kerkgebouw hersteld zijn, want in dat jaar werd het voorzien van gebrandschilderde wapenglazen. In 1672 vernieuwden de kistenmakers (schrijnwerkers) Claes Claesen en Jan Ipes uit Wirdum het interieur en ze vervaardigden toen een nieuwe preekstoel. In 1704 kwam er een orgel dat de kerkvoogden via de beroemde Noordduitse orgelbouwer Arp Schnitger kochten uit de kerk van Ferwerd. Kerkgebouw en kerkmeubilair werden in 1826 nog eens vernieuwd en deden nog dienst tot 1878 (of 1866?? PdK).
In dat jaar werd aan de Rijksstraatweg een nieuw kerkgebouw in gebruik genomen. Het herstel van de oude kerk zou hoge kosten meegebracht hebben en de zich geleidelijke voltrekkende verplaatsing van de dorpskern van de Kerkebuurt naar de Boarn en de straatweg was reden om een andere bouwplaats te kiezen. De oude kerk met zadeldaktoren bleef nog drie jaar staan en wel omdat de voor de nieuwe kerk aan de straatweg als nieuw geleverde luidklok een oud en versleten exemplaar bleek te zijn en ook nog van een minder gewicht dan waarvoor was betaald. De klepel viel er uit en de oude klok in de oude toren moest derhalve blijven functioneren tot het gerezen conflict met de klokgieter was opgelost.
Kerkhof met baarhuisje op de terp van Irnsum
Toen de oude kerk in 1880 werd afgebroken kwam er een baarhuisje voor in de plaats, midden op het omgrachte en door een boomwal omzoomde kerkhof. Uit opgravingen blijkt dat dit baarhokje is gebouwd op een gedeelte van de fundamenten van de oude toren.
Bron: www.jirnsum.com ('Nei it ferline werom: Kerkebuurt/Tsjerkebuorren')